Pensioenkloof wettelijk pensioen naar aantal jaren werk

Omdat iemands tewerkstelling van invloed is op de hoogte van het wettelijk rustpensioen, verwachten we dat man-vrouwverschillen in de hoogte van het wettelijk rustpensioen (deels) het gevolg zijn van verschillen in het aantal jaren werk. Daarom gaan we na of er daadwerkelijk verschillen zijn in het aantal jaren werk, en of het aantal jaren werk een invloed heeft op de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen. We focussen hierbij op de recent rustgepensioneerden met enkel een rustpensioen als werknemer. 

Merk op dat we hier geen rekening houden met de gelijkgestelde jaren die ook pensioenopbouw genereren. Het aantal jaren werk wordt bekomen door voor de volledige loopbaan alle voltijds equivalente dagen effectieve tewerkstelling op te tellen en te delen door 312. Het zijn dus samengedrukte jaren van effectieve tewerkstelling. 

Alle getoonde bedragen zijn bruto maandbedragen zoals effectief uitbetaald in januari 2022. 

3 maal zoveel mannen als vrouwen hebben meer dan 40 jaar gewerkt 

Onderstaande figuur geeft het percentage recent rustgepensioneerde mannen (links) en vrouwen (rechts) met enkel een werknemerspensioen weer naar het aantal jaren werk (in klassen van vijf jaar).  

Globaal valt op dat de recent rustgepensioneerde vrouwen quasi gelijk verspreid zijn over de verschillende klassen van aantal jaren werk. Bij mannen valt toch de piek op in de klassen vanaf meer dan 30 samengedrukte jaren werk. De vrouwelijke loopbaan is – ten minste - op vlak van het aantal samengedrukte jaren werk dus gevarieerder dan de mannelijke loopbaan. 

Zoals blijkt uit de figuur hebben meer mannen dan vrouwen een lange loopbaan: 67% van de recent rustgepensioneerde mannen heeft een loopbaan van minstens 30 – samengedrukte - gewerkte jaren ten opzichte van 34% van de vrouwen. 24% van de mannen heeft zelfs een gewerkte loopbaan van meer dan 40 jaar tegenover slechts 7% van de vrouwen.  

Recent rustgepensioneerde vrouwen hebben daarentegen meer dan mannen kortere loopbanen: 40% van de recent gepensioneerde vrouwen heeft een loopbaan van maximaal 20 – samengedrukte - gewerkte jaren ten opzichte van 20% van de recent gepensioneerde mannen. 22% van de vrouwen heeft zelfs een gewerkte loopbaan van minder dan 10 jaar tegenover slechts 12% van de mannen. 

De pensioenkloof bedraagt 10% bij de voormalige werknemers met 35 tot 40 gewerkte jaren 

Hieronder worden de gemiddelde bruto pensioenbedragen van mannen (links – rode balkjes) en vrouwen (rechts – groene  balkjes) naar aantal gewerkte jaren getoond. In het grijs wordt het absolute verschil tussen beiden getoond. Dit is dus de pensioenkloof in euro. Je kan zelf het aantal gewerkte jaren selecteren waarvoor je de pensioenbedragen wilt zien. Default wordt de globale situatie voor de populatie van recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen getoond.

Het gemiddeld pensioen van recent rustgepensioneerde mannen met enkel een werknemerspensioen bedraagt 1.760 euro; bij vrouwen is dit 1.295 euro. De pensioenkloof wettelijk pensioen bedraagt dus globaal 26% voor de recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen. 

Kijken we naar de gemiddelde wettelijke pensioenen van mannen en vrouwen in de verschillende klassen van gewerkte jaren en de bijhorende pensioenkloof, kunnen we de volgende vaststellingen doen: 

• In de klasse van minder dan 5 gewerkte jaren is het gemiddeld rustpensioen van vrouwen hoger dan dat van mannen (551 euro vs. 536 euro). In deze categorie is er dus sprake van een negatieve pensioenkloof van 3%. 

• De pensioenkloof is het grootst in de klasse van 5 tot 10 gewerkte jaren. Mannen/vrouwen hebben een gemiddeld wettelijk rustpensioen van 1.052/816 euro per maand. Het rustpensioen van vrouwen ligt bijgevolg 22% lager dan dat van mannen. 

• De pensioenkloof in de overige klassen wijst op een negatief verband tussen de lengte van de loopbaan en de pensioenkloof. Hoe meer gewerkte jaren er zijn, hoe lager de pensioenkloof is. De pensioenkloof bij recent rustgepensioneerde werknemers bedraagt ongeveer 16% in de klassen met tussen 10 en 30 jaar gewerkte jaren; 14% in de klasse van 30 tot 35 gewerkte jaren; 10% in de klasse van 35 tot 40 gewerkte jaren en nog amper 9% in de klasse van 40 tot 45 gewerkte jaren. 

8% van de mannen en 26% van de vrouwen met een loopbaan met meer dan 35 gewerkte jaren ontvangt een pensioen lager dan 1.500 euro 

Om een beter zicht te krijgen op de realiteit die achter de pensioenkloof schuilgaat, bekijken we de pensioenverdeling bij mannen (links – rode balkjes) en vrouwen (rechts – groene balkjes) per aantal gewerkte jaren. De X-as deelt het pensioen op in klassen van 500 euro en de Y-as geeft het procentuele aantal gepensioneerden weer met een pensioen binnen die klasse. Je kan zelf het aantal gewerkte jaren selecteren waarvoor je de pensioenverdeling wilt zien. Default wordt de globale situatie voor de populatie van recent rustgepensioneerden met enkel een werknemerspensioen getoond. 

Laten we kijken naar de pensioenverdeling in de klasse gewerkte jaren met de hoogste en de laagste pensioenkloof. Dit is de klasse van 5 tot 10 gewerkte jaren (pensioenkloof van 22%) en de klasse van 40 tot 45 gewerkte jaren (pensioenkloof van 9%). 

In de klasse van 5 tot 10 gewerkte jaren hebben 63% van de recent rustgepensioneerde vrouwen en 44% van de mannen een rustpensioen lager dan 1000 euro. Het aandeel met een gemiddeld pensioen tussen de 1.000 en 1.500 euro is bij mannen en vrouwen ongeveer even groot (38% vs 36%).  

Pensioenen boven de 2.000 euro komen in deze klasse zowel bij mannen als bij vrouwen zo goed als niet voor. Bij de vrouwen heeft slechts 1% een pensioen van meer dan 1.500 euro. Bij de mannen is dit toch nog 17%.  

In de klasse van 40 tot 45 gewerkte jaren hebben 45% van de vrouwen en 60% van de mannen een rustpensioen hoger dan 2.000 euro. Slechts 3% van de vrouwen versus 14% van de mannen heeft een rustpensioen van meer dan 2.500 euro. 

Pensioenen onder de 1.000 euro komen in deze klasse zowel bij mannen als bij vrouwen niet voor. Bij de vrouwen heeft wel 15% een pensioen van minder dan 1.500 euro. Bij de mannen is dit slechts 6%.