De pensioenkloof totaal pensioen naar aantal jaren werk

De opbouw van een aanvullend pensioen is onlosmakelijk verbonden met iemands tewerkstelling. We kunnen dan ook verwachten dat de hoogte van het totaal pensioen positief samenhangt met de lengte van de loopbaan. We meten de loopbaanlengte op basis van het aantal samengedrukte gewerkte jaren. Meer details vind je op ‘Pensioenkloof aanvullend pensioen naar aantal jaren werk’ of in de methodologie. 

Deze kerncijfers hebben enkel nog betrekking op recent gepensioneerden met enkel een rustpensioen als werknemer. Het totale pensioenbedrag is de optelsom van het wettelijk rustpensioen en het aanvullend pensioen (omgezet in een maandelijkse rente). Meer informatie hierover vind je op ‘De pensioenkloof totaal’ en in de methodologie. De totale pensioenkloof wordt berekend voor iedere recent rustgepensioneerde werknemer, dus met of zonder een aanvullend pensioen. 

Vrouwen hebben minder lange loopbanen dan mannen. Zijn de man-vrouwverschillen in de hoogte van het totale pensioen deels het gevolg van verschillen in de lengte van de loopbaan? Om deze vraag te beantwoorden, verdelen we de recent gepensioneerde werknemers op basis het aantal samengedrukte gewerkte jaren. 

De genderverschillen in de hoogte van het totaal pensioen zijn kleiner naarmate mannen en vrouwen meer gewerkte jaren hebben  

Onderstaande grafiek geeft de pensioenkloof totaal pensioen weer voor recent gepensioneerde werknemers naar geslacht en aantal jaren werk (in klassen van vijf jaar).  

Kijken we eerst naar de pensioenkloof voor recent rustgepensioneerden met 35-39 gewerkte jaren op de teller. Het gemiddeld totaal pensioen van mannen en vrouwen in deze klasse bedraagt respectievelijk 2.141 euro en 1.923 euro. Dat is een totale pensioenkloof van 10% en die is even groot als de wettelijke pensioenkloof. De aanvullende pensioenen hebben dus weinig tot geen impact op de pensioenkloof bij recent rustgepensioneerden met 35 tot 39 gewerkte jaren.  

Nemen we nu de pensioenkloof in de andere klassen onder loep. We stellen ten eerste – zoals te verwachten – een positief verband vast tussen de hoogte van het gemiddeld totaal pensioen en de lengte van de loopbaan en dit zowel bij mannen als vrouwen. Ter illustratie: mannen/vrouwen met 20-24 gewerkte jaren ontvangen gemiddeld 1.620/1.335 euro terwijl mannen/vrouwen met 40-45 gewerkte jaren gemiddeld 2.604/2.231 euro ontvangen.  

Voorts vinden we een negatief verband tussen de lengte van de loopbaan en de pensioenkloof. Anders verwoord: naarmate mannen en vrouwen meer gewerkte jaren hebben, daalt de pensioenkloof. De pensioenkloof bedraagt 19% bij recent rustgepensioneerden met 10-14 gewerkte jaren ten opzichte van 10% bij recent rustgepensioneerden met 35-39 gewerkte jaren. De man-vrouwverschillen in de hoogte van het totale pensioen zijn dus kleiner bij de werknemers met een lange loopbaan. Let wel, er zijn relatief meer vrouwen met weinig gewerkte jaren op de teller. Daarom is de totale pensioenkloof voor alle gepensioneerde werknemers aanzienlijk groter (29%) dan de kloof bij mannen/vrouwen met heel wat gewerkte jaren.  

Uiteraard bouwden niet alle recent gepensioneerde werknemers ook aanvullend pensioen op. Bij de recent gepensioneerden die ‘25-29 jaar’ werkten, krijgt bijvoorbeeld 81% van de mannen en 76% van de vrouwen een aanvullend pensioen. De participatiegraden voor alle categorieën vind je op ‘Pensioenkloof aanvullend pensioen naar aantal jaren werk’. Daarom kan je de grafiek filteren en naast de populatie van alle recent gepensioneerde werknemers ook enkel de recent gepensioneerden mét (of zonder) aanvullend pensioen bekijken.  

Pensioenkloof totaal pensioen naar loopbaanlengte op basis van mediaan 

Ook hier bekijken we de pensioenkloven nog op basis van het mediane totaal pensioen. De helft van elke populatie krijgt een totaal pensioen dat hoger is dan de mediaan, de andere helft zit daar onder. Als we deze grafiek vergelijken met de vorige, valt onmiddellijk op dat er voor alle groepen een verschil is tussen de gemiddelde en mediane pensioenwaardes. Dit is een gevolg van de ongelijke verdeling van de aanvullende pensioenen. 

Bij de recent gepensioneerde werknemers met kortere loopbanen (15-19 gewerkte jaren en 20-24 gewerkte jaren) is het mediaan totaal pensioen voor vrouwen (respectievelijk 1.284 en 1.412 euro) iets hoger dan hun gemiddeld totaal pensioen (respectievelijk 1.171 en 1.335 euro). Het gemiddelde wordt dus wat naar omlaag getrokken door zogenaamde uitlopers bij de lage pensioenbedragen.  

Bij de recent gepensioneerde werknemers met langere loopbanen (35-39 gewerkte jaren en 40-44 gewerkte jaren) is het mediaan totaal pensioen voor vrouwen (respectievelijk 1.794 en 2.067 euro) lager dan hun gemiddeld totaal pensioen (respectievelijk 1.923 en 2.175 euro). Het gemiddelde wordt hier dus naar omhoog getrokken door zogenaamde uitlopers bij de hoge pensioenbedragen.  

Aandeel van het aanvullend pensioen in het totaal pensioen naar aantal jaren werk 

In onderstaande grafiek splitsen we het gemiddeld totaal pensioen in het gemiddeld wettelijk en aanvullend pensioen. Dit doen we voor elke loopbaanlengte en uiteraard voor vrouwen en mannen afzonderlijk.  

We zien meteen dat het belang van het aanvullend pensioen in het pensioeninkomen groter wordt als de loopbaan langer wordt. Zo is het aandeel van het aanvullend pensioen in het totaal pensioen bij gepensioneerden met een korte loopbaan (20-24 gewerkte jaren) bijvoorbeeld 2,8% (46/1.620) voor de mannen en 1,4% (19/1.335) voor de vrouwen. Dat aandeel is aanzienlijk groter bij gepensioneerden met een lange loopbaan (40-44 gewerkte jaren). Het aandeel van het aanvullend pensioen in het totaal pensioen is bij deze mannen gemiddeld 12% (294/2.426) en bij deze vrouwen gemiddeld 11% (239/2.175). Het aanvullend pensioen is voor de gepensioneerden die lang werkten dus een belangrijk onderdeel van het totaal pensioen. 

Hoe dan ook, het aandeel van het aanvullend pensioen is in elke klasse gemiddeld (veel) kleiner voor vrouwen in vergelijking met mannen.  

Niet iedereen in onze populatie heeft een aanvullend pensioen. Daarom kan je ook deze grafiek filteren en naast de populatie van alle recent rustgepensioneerden ook enkel de recent gepensioneerden mét (of zonder) aanvullend pensioen bekijken.